Η δημοκρατία στο μικροσκόπιο

Δημοκρατία. Βαρετή λέξη. Οτι πιάνουν στο στόμα τους οι πολιτικοί καταντάει βαρετό. Με το που θα αρχίσουν να μιλάνε γι' αυτό, περίπου σιγουρεύσαι ότι δεν είναι ενδιαφέρον σαν θέμα και καλύτερα να το αφήσεις στην αρμοδιότητά τους. Βαρετή λέξη το ξαναλέω. Που της γίνεται σπάταλη και αλόγιστη χρήση σε επετείους. Και λόγους πολιτικών.

Τα λεξικά και τα εγχειρίδια λένε ότι Δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου η εξουσία πηγάζει και ασκείται από τον λαό. Αλλά τι ξέρουν τα λεξικά και τα εγχειρίδια; Σε ποια σύγχρονη Δημοκρατία ασκείται η εξουσία από τον λαό; Σε καμμιά. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα το είχαμε μάθει.

Για το τυρί φέτα υπάρχει πατέντα. Δεν μπορεί ο καθένας να φτιάξει ένα τυρί και να το ονομάσει φέτα. Για την Δημοκρατία δεν υπάρχει πατέντα. Δυστυχώς. Δεν υπάρχει πατέντα διότι δεν φρόντισαν και οι εφευρέτες της πρόγονοι. Μάλλον από υπερβολική εμπιστοσύνη σε μας. Τα βλαστάρια τους. Κι έτσι αρχίζει και μπλέκει το πράγμα.

Ο καθένας, κυριολεκτικά όμως ο καθένας, μπορεί να στήσει ένα ωραίο συστηματάκι και να το ονομάσει Δημοκρατία. Διότι μπορεί η Δημοκρατία σαν λέξη αιωνίως να φθείρεται, διατηρεί όμως μια γοητεία με έναν τρόπο παράδοξο. Κι έτσι έχουμε συνταγματική, συγκεντρωτική, ισλαμική, προεδρική, χριστιανική και ότι ακόμη φανταστείς Δημοκρατία. Αλλά Δημοκρατία δεν έχουμε.

Στην αρχαία Δημοκρατία μαζευότανε όλοι, πίνανε τον καφέ τους, νομοθετούσανε κι αποφασίζανε. Αμα θέλανε να δικάσουνε τραβούσανε κλήρο, κλήρο ναι, βγάζαν πενήντα δικαστές και καθαρίζανε. Στό “όλοι” κρύβεται το μυστικό. Οσο περισσότεροι αποφασίζουνε τόσο μικραίνει η πιθανότητα να πάρουν λάθους απόφαση. Και το αντίθετο.

Στην μοντέρνα Δημοκρατία, την γνωστή και με τα καλλιτεχνικά ψευδώνυμα αντιπροσωπευτική, κοινοβουλευτική και τα τοιαύτα το “όλοι” κόπηκε. Τώρα ο λαός κυβερνάει δι' αντιπροσώπου. Και πρόκοψε. Ο αντιπρόσωπος. Οχι ο λαός.

Μερικές μάλιστα σύγχρονες Δημοκρατίες έχουνε επικεφαλής Βασιλιά. Ισα ίσα για να μην ξεχνάνε οι λαοί το πρόσφατο βαρβαρικό παρελθόν τους. Και να 'χουν και οι κουτσομπόλες εφημερίδες κι εκπομπές ύλη. Οι ανόητοι ινδάλματα. Και οι πεταχτούλες να ονειρεύονται πρίγκηπες με στραφταλίζουσες στολές και λοφία.

Στην δι' αντιπροσώπων λοιπόν Δημοκρατία η εξουσία ασκείται “χάριν του λαού”. Μας κάνουν την χάρη δηλαδή. Οι αντιπρόσωποί μας. Οι δε εξουσίες είναι τρεις. Σαν τα τρία κακά της μοίρας μας, θεός φυλάξοι: Εκτελεστική, Νομοθετική και Δικαστική. Αυτή η βαρύγδουπη ταξινόμηση έχει έναν απλό πονηρό σκοπό. Να αφαιρέσει την εξουσία από τον απλό πολίτη.

Ο απλός πολίτης, για να μην τον ταλαιπωρεί και πολύ η σύγχρονη Δημοκρατία, πάει μια φορά στα τέσσερα χρόνια, ψηφίζει έναν αντιπρόσωπο και τελειώνει η δουλειά του. Αυτή είναι. Δεν έχει άλλο. Πάπαλα.

Μετά αναλαμβάνουν οι ειδικοί. Οι ειδήμονες. Αυτοί που ξέρουν. Πως να κυβερνήσουν, να νομοθετήσουν και να δικάσουν. Διότι στην σύγχρονη Δημοκρατία για να πάρεις μέρος πρέπει να χεις μια γνώση, μια ειδικότητα, ένα ECDL. Οχι απλός πολίτης. Ολοι ίσα κι όμοια.

Τώρα πόσο ξέρουν αυτοί οι ειδήμονες θεός, κι η ψυχή τους. Και το μαύρο μας το χάλι. Που πιστοποιεί ότι ή οι ειδήμονες δεν ξέρουν τι τους γίνεται ή ασκούν ότι ασκούν τέλοσπάντων, όχι “χάριν του λαού”, αλλά χάριν της τσέπης τους, της οικογένειάς τους, του φίλου, του μπατζανάκη ή και του εργοδότη τους.

Ούτως ή άλλως αυτοί οι ειδικοί μερίμνησαν ώστε ότι κιαν κάνουν να μένουν ατιμώρητοι. Ποινικά εννοώ. Ακόμη κιαν αθετούν τις προεκλογικές τους υποσχέσεις. Ακόμη κιαν βάλουν το χέρι στο μέλι. Θέλετε να μετρήσουμε τους τιμωρημένους;

Ο απλός πολίτης αναρωτιέται τι να ψηφίσει. Για να μην του βγει μια από τα ίδια. Οπως συνέβη εκατοντάδες φορές. Κι όσο το κάνει αυτό ξαναγυρνάμε εκεί που αρχίσαμε. Φαύλος κύκλος. Διότι δεν έχει να κάνει με τους ανθρώπους. Εχει να κάνει με το σύστημα. Το σύστημα αυτό δεν είναι Δημοκρατία. Είναι ένα ωραίο κόλπο.

Θα έχουμε Δημοκρατία όταν ο απλός πολίτης θα ψηφίζει το νομοσχέδιο για να γίνεται νόμος.

Θα έχουμε Δημοκρατία όταν για να επιλέξουμε κυβέρνηση θα τραβάμε κλήρο μεταξύ μας όλοι. Κλήρο ναι. Λαχνό. Κλήρωση. Ακόμα και οι αντιδραστικοί πολιτικά αρχαίοι στοχαστές αναγνωρίζουν ότι η κλήρωση είναι ο δημοκρατικός τρόπος επιλογής. Η εκλογή είναι ολιγαρχικός.

Θα έχουμε δημοκρατία όταν θα τραβάμε κλήρο μεταξύ μας για να επιλέξουμε δικαστές για μία υπόθεση. Κλήρωση πάλι. Οχι επαγγελματίες.

Ο πολίτης είναι επάγγελμα. Ο πολίτης είναι ΤΟ επάγγελμα. Είναι δουλειά. Πολύ σοβαρή μάλιστα. Οχι δικαιώματα και κουραφέξαλα.

Και δεν έχει πολλές “δημοκρατίες”. Μία είναι η Δημοκρατία. Ολα τα άλλα δεν είναι καν απομίμηση.

.